03 GPS Vlucht aanmaken


Aan de hand van een korte vlucht vanaf EHEH gaan we door de schermen van de GPS500 heen. Onthoud alvast deze: de FSX aircraft met een GPS500 hebben een NAV/GPS schakelaar op het panel. Wanneer je de GPS route wilt volgen, zet je de NAV/GPS schakelaar in de juiste stand (op GPS dus…). Je kan geen ILS landing doen met GPS omdat je met de GPS alleen de horizontaal kan sturen en niet verticaal. OKÉ ?
Gaan we eerst een klein vliegplan maken.
Start FSX of Prepar3d en kies Flights > Flight planner  > Selecteer bij 1. EHEH Gate E1
Kies bij 2. EHVK. Kies bij 3. VFR en bij 4. Direct – GPS
Kies Find Route en sleep de rode lijn naar  NDB PH. Save je plan met OK en YES. Als je het goed gedaan hebt, sta je nu met de neus naar E1 (of een andere parking) en als je de GPS opent (shift+3) zie je je huidige positie op de NAV/MAP page:

Taxi intussen even naar de holding van de RWY die wordt opgegeven door  ATIS op COM1 126.02 en verdiep je intussen ook in wat er te zien is op het display van de GPS.

Wat valt er te zien op het GPS display?
Links van het midden zie je de Zoom van de display in nm en je staat met je neus in de richting van het kompas: 289°M. De “M”staat voor ‘magnetic’ of op een andere plaats van jouw keuze. Het zoom bereik van de schaal loopt van 500 ft tot 500 nm en dat stel je in met de RNG knop. Dan de afkortingen:

TRK: geeft de richting van de neus van  je aircraft aan: 289°M(agnetic);
DTK: is de Desired TracK (035°M) de hoek tussen 2 actieve waypoints;
DIS: is de DIStance naar het eerste WPT (8 nm);
WPT: is het eerste WayPoinT (in dit geval PH), dat je aanvliegt op een
BRG: van 035°M (de BeaRinG -de kompasrichting van je huidige positie naar het volgende WPT);
CTS: Course To Steer van 069°M. De verwachte aankomsttijd is vermeld in het vakje;
ETA: Estimated Time of Arrival is de verwachte reistijd tot het volgende WPT;
VSR: Vertical Speed Required die nodig is om je volgende WPT te bereiken;
TKE: TracKangleError is het verschil tussen gewenste koers en huidige koers. Stuur bij negatief naar links en bij positief naar rechts.
XTK: CrossTracKerror is de afstand tussen het gewenste punt en je huidige positie.
GS: is de GroundSpeed waarmee je vliegt t.o.v. de
EHEH –> PH geeft met een parse lijn de route aan van het huidige WPT naar volgende WPT aan; in dit plan EHEH -> PH. Aansluitend gaat de paarse lijn over in wit. De kleur verandert wanneer je het WPT bent gepasseerd.
Daaronder de CDI (de Course Deviation Indicator) een balkje dat aangeeft in hoeverre je de koers volgt. Gele pijltje naar boven, dan vlieg je naar je WPT toe; gele pijltje naar beneden, dan vlieg je er van af. Geen vliegplan? Balkje leeg!
ETE: Estimated Time Enroute die je nog onderweg bent tot het volgende WPT.
ENR: EnRoute.

Staan we nu @holding RWY 04 > Line up and wait….check your instruments!
Op naar de volgende pagina.

04 GPS Active Flight Plan


Een actief vliegplan kan je alleen maken in de Flight Planner van FSX of Prepar3d. Je kan dus in de standaard GPS geen  plan maken. Druk nu op de knop FPL (on/off)  om het huidige vliegplan te tonen. Dit krijg je te zien als je nog op de parking staat. De route loopt van EHEH via PH NDB via een WP1 (om recht voor de ILS te komen) naar EHVK. Als je de vorige pagina’s gelezen hebt, weet je wat de diverse afkortingen en getallen betekenen.

Ga terug naar de MAP view in page group NAV. Druk op de TERR knop (hide/display) en neem waar wat er gebeurt. Speciale aandacht voor de weergave van de kaart en het Zoom bereik.

Page Group NAV
De NAV positie heeft twee standen met ieder zijn eigen zoom instelling.  NAV stand (blokje links) is een kaart weergave met de route naar het noorden gericht; de tweede NAV stand (rechter blokje) geeft je huidige positie weer.
Stel nu de kaart (in de rechtse NAV positie) in op een zoom bereik van 10 nm en druk vervolgens 4x op de knop CLR.
Let op de aanduiding van het zoombereik en de getallen die zich wijzigen.

Je ziet [Zoom 10 nm] [Zoom 10 nm-1] [Zoom 10 nm-2] [Zoom 10 nm-3] en dan
terug bij [Zoom 10 nm]. Wat verandert er?

Door een aantal keren op de CLR knop te drukken verwijder je met zoom -1 de Class B en Class C luchtruim indicatie, daarna met zoom -2 de NAVAIDS en daarna met zoom -3 ook de airports, om vervolgens weer terug te keren op de volledige scherminhoud.
Let dus op wanneer je in de buurt van een airport bent en je dit niet op de kaart ziet!

Dezelfde zoom functie is aanwezig op de TERRain kaart. Kies TERR knop en aanschouw het wonder. Speel even met het veranderen van de RaNGe knop en de zoom stand zodat je weet wat je straks nodig hebt.

OBS toets: Navigatie met de GPS: de GPS navigeert altijd naar een ‘To’ WPT, met uitzondering wanneer je de OBS knop (Automatic Waypoint Sequencing) hebt aangezet. Dit verhindert dat er naar een volgende WPT wordt gevlogen. Er verschijnt boven de knop OBS  de letters SUSP in het display.

MSG toets: druk op de MSG toets (aan/uit) hier krijg je informatie over de airspace te zien waarin je vliegt.

Maar we gaan eerst een stukje vliegen, want daar was het om begonnen.
Als je nog niet bij de holding bent van de RWY, taxi dan daar naar toe. Heb je hulp van de ATC nodig, activeer deze dan in Views van FSX of P3D.
Tune ATIS op 126.025 en haal de informatie. Kies dan de departure naar de richting van vertrek… ATC module = on >> Ben je onbekend op dit airport, zet dan de Progressive Taxi aan voor je gemak.

  • Eindhoven Ground, Cessna N52KA, ready to taxi, departure to the north, with Tango.
  • Cessna N52KA, taxi to and hold short of runway 4 via taxiway B G. Contact tower on 131.0 when ready.
  • Taxi to and hold short runway 4 using taxiway B G, Cessna 2KA.
  • enzovoorts…
  • Wanneer airborn, climb 2000 ft, activate GPS en AP.  (AP on; NAV on; ALT2000; GPS/NAV@GPS)
  • Zet de sim op 1 nm vóór NDB PH op pause, want dan schakelen we naar een van de volgende pagina’s.

Op die volgende pagina’s gaan we dieper in op de Page Groups WPT en NRST en wat daar te doen is.
Kies voor WPT en daarna voor NRST

05 Page Group WPT


Nog even voor de herhaling: met de grote ring van de GPS knop verander je de Page Group en met de kleine ring van de GPS knop stap je door de pagina’s heen binnen een gekozen Page Group. Er zijn 3 Page Groups: NAV – WPT – NRST.

De Page Group: WPT – Waypoints.
De Waypoint Page Group heeft 7 pagina’s. Draai met de grote ring van naar de stand WPT en met de kleine ring door de pagina’s van deze groep: (van links naar rechts)
(Mocht je om wat voor reden niet kunnen kiezen, druk dan even op de PUSH CURSOR van de GPS knop)

  1. Airport Location Page
  2. Airport Runway Page
  3. Airport Frequency Page
  4. Airport Approach Page
  5. Intersection Page
  6. NDB Page
  7. VOR Page

De Airport Location Page (1).
Op de bovenste regel van dit scherm zie je naast APT  de ICAO code van het airport (EHEH) met daarnaast een paars rondje. Dit symbool geeft aan welke soort runway je kan verwachten. Kijk voor de symbolen op deze pagina (in bewerking). Daarnaast het soort vliegveld: Public (burger luchtvaart), militair of privé.

Daaronder de naam van het vliegveld met daar weer onder de stad, staat {indien bekend}. Bij POSITION is de LAT/LON weergegeven met daarnaast de hoogte van de baan (ELEV) en welke soort brandstof er getapt wordt…

Bij APPROACH is vermeld welke benadering het meest geschikt is, bijv. ILS. Verder is er nog een vakje RADAR en AIRSPACE.

De Airport Runway Page (2).
De 2e pagina is een weergave van de aanwezige runways.
Wanneer je de juiste zoom stand hebt ingesteld, zie je er twee van Eindhoven: 04-22 en 06-24. (De kleur van de kaart is afhankelijk van de stand van de TERR knop)
Verder zie je bij INFO de lengte en breedte van de runway, het oppervlak en wanneer deze runway geopend is.

Hoe krijg je de andere runway in beeld?
Druk op PUSH CRSR en dan met de grote ring naar het vakje RUNWAY. Vervolgens met de kleine ring naar rechts (gaat een overzicht van de runways open) en nogmaals naar rechts om op 06-24 te komen. Druk op ENTER en de informatie verschijnt in beeld. Om de knipperende cursor uit te zetten druk je op PUSH CRSR. Onthoud deze werkwijze, want deze is voor alle pagina’s waar keuzemogelijkheden zijn, gelijk.

Terug naar bovenstaand plaatje. Zoek nu met deze werkwijze het vliegveld Gilze Rijen (EHGR). OK?
We dachten dat we naar EHVK gingen, maar we wijzigen het vliegplan naar EHGR. Nadat je EHGR heb gevonden druk je op de toets DirectTo. Je krijgt dan de vraag of je deze wilt activeren. Druk op ENT en bekijk dan je actieve vliegplan met FPL. Haal de sim van pauze af en zie dat de kist onmiddellijk de nieuwe route kiest. Er is nog 13 minuten te gaan en tijd om uit te vinden hoe en op welke baan we gaan landen. Op de 2e pagina zien we dat je kunt kiezen uit baan 02-20 of 10-28.

De Airport Frequency Page (3).
Op de eerste pagina was al aangegeven dat de APPROACH een ILS is en op de derde pagina zoeken we nu de ILS frequentie -> 111.90 kHz. Ook vind je hier de frequenties  van de Approach en Tower.

De Airport Approach Page (4).
Op deze pagina zie je op welke wijze je de airport kan aanvliegen: met ILS of met VECTORS. De werkwijze om de informatie van APPROACH en TRANS zichtbaar te maken, is identiek zoals hierboven beschreven. Op het moment dat je binnen 30 nm vanaf de gekozen luchthaven bent, verandert de aanduiding ENRoute in TERMinal.

Alle naderingen die op het scherm verschijnen, kan je met GPS uitvoeren. Als er naast bijv. een VORnn aanduiding de letters GPS dan mag je de nadering alleen met GPS uitvoeren. We vliegen u door op de aanvliegroute van EHGR en stoppen dan  wanneer we de Intersectie van EHGR binnengaan. De melding verandert van ENR in APR. Kijk intussen even op de ‘blinking’ message MSG. Zodra je de glideslope te pakken hebt, zet je de autopilot op APR, de NAV/GPS switch op NAV en land je op EHGR….waarna we vertrekken voor het vliegplan dat na deze oefening wordt uitgedeeld. Van EHGR naar EHGG, maar wel met een aantal INT, NDB, VOR, ILS om het geleerde in  praktijk te brengen.

Zijn er dan nog de pagina’s 5, 6 en 7 van de Pagegroup WPT.

De Intersection Page (5.)
Sta je op EHEH dan zie je het volgende scherm.

Hier zie je de INTersectie gegevens van EH550 in de REGION EH met de bijbehorende positie en de NEAREST VOR vergezeld van de RADiaal 045 en de DIStance tot de VOR zijnde 32.0 nm.

De NDB page (6.)

Deze pagina laat de naam van d NDB zien met de stad en de regio. NDB’s zijn te selecteren op naam met ENTer zet je de frequentie in de radio wanneer de cursor op deze frequentie gezet wordt. Als de NDB ook weerberichten uitzendt, staat dit vermeld in WX BRDCST

De VOR page (7.)
Een zelfde beschrijving als bij de NDB. De VOR frequentie komt in de radio in de stand-by positie van NAV1 en alleen wanneer ook hier de cursor op de frequentie staat. onder VAR is de magnetische afwijking gegeven van het kompas op deze locatie.