Auteur: FS EINDHOVEN

Lees het vorige artikel

Tijdens een clubdag (van inmiddels 2016) hebben we o.a. de glascockpit G1000 behandeld, een vlucht gemaakt met SIMBRIEF en uiteraard met de G1000 gevlogen. De meeste van jullie zullen zeker meerdere schermen hebben. Zet deze webpagina op een 2e scherm. Neem een Cessna C172 en laat je, al lezend, verrassen, want ook in MSFS is de G1000 NXi volop aanwezig. Deze korte handleiding zal je goed van pas kunnen komen en is volledig aangepast op de MSFS aircraft die standaard uitgerust zijn met de in-sim door Working Title G1000 NXI. Dit zijn de modellen:

• Cirrus SR22
• Diamond Aircraft DA40NG
• Diamond Aircraft DA62
• Pilatus PC-6
• Textron Aviation Beechcraft Baron G58
• Textron Aviation Beechcraft Bonanza G36
• Textron Aviation Cessna 172 Skyhawk (G1000)
• Textron Aviation Cessna 208B Grand Caravan EX

Afhankelijk van het gekozen model vind je de Autopilot al of niet geïntegreerd in de schermen.

Welkom bij de G1000 NXi glascockpit

De G1000 NXi displays, de primary flight display, links (PFD) en de multifunctionele display, rechts (MFD) geven je hiermee een beter beeld van de prestaties, positie en stand van het vliegtuig. In feite zijn deze displays een concurrent voor de instrumenten die gebruikt worden in de cockpits van de vele vliegtuigen! Maar je zal zien dat, zodra je gewend bent aan het vliegen met een glazen cockpit, het moeilijk is om terug te gaan naar de ouderwetse metertjes.

In een simulator is de beste manier om iets te leren, het gewoon te doen. De G1000 NXi is intuïtief ontworpen. In dit artikel zullen we ons beperken tot de hoofdzaken. Je krijgt hier een overzicht de belangrijkste functies van de G1000 NXi en hoe je deze moet gebruiken. Je kan daarna de meeste basistaken, die je gewend bent te doen tijdens het vliegen onder Visual Flight Rules (VFR), met de G1000 NXi uitvoeren.
Wanneer we een aantal van de meer geavanceerde IFR functies bespreken, raden we je aan om bij http://www.garmin.com de echte -real-world- G1000 handleidingen (gratis) te downloaden voor een meer gedetailleerde uitleg van de fijne kneepjes van de echte G1000.

Wat zijn de hoofdzaken

De G1000 in MFSF laat niet alle functies van het echte Garmin-model zien. In dit Working Title G 1000 NXi-model zie je het meeste van wat je zou gebruiken op een typische VFR of IFR vlucht. We nemen de Cessna Skyhawk 172sp G1000.

Het overzicht

Je zit in een 3-D cockpit met de twee displays voor je. Je kunt in- en uitzoomen door op het isgelijkteken (=) en streepje (-) te drukken. Om rond te kijken, gebruik je de ‘hat’-switch op de joystick, de toetsen op je numerieke toetsenbord, of je muis. Een van de beste manieren om rond te kijken in de cockpit is de mouse-look-functie: rechtermuis

Knoppen – toetsen – softkeys

De PFD en de MFD zijn beide voorzien van dezelfde knoppen en toetsen. Om de knoppen en toetsen op de G1000 te bedienen, gebruik je de muis, net zoals je dat met de hand zou doen in een echte cockpit. Je kunt de functie of naam van elke knop of toets weergeven door de cursor er overheen te bewegen. Voorwaarde is wel dat de User Interface in General Options juist is ingesteld op LEGACY.

knoppen

De G1000 bevat twee soorten instelbare knoppen: enkele knoppen [NAV-HDG-ALT] en dubbele knoppen [CRS-BARO] Deze hebben een grote knop met een kleine knop er boven op. Om een knop te draaien, beweeg je de cursor over de knop. Een handje met ofwel een gekrulde cursor verschijnt. Wanneer de hand verschijnt, rol je met het muiswiel om de knop naar links/rechts te draaien. Om een knop in te drukken beweeg je de cursor over de knop. Klik vervolgens op de knop. Je kunt ook het muiswiel gebruiken om de knoppen te draaien of er op te drukken.

Toetsen

Om een toets in te drukken, plaats je de cursor over de toets en klik je erop. Opmerking: Je kunt ook de controller hardware gebruiken om de knoppen en toetsen op de G1000 bedienen. De beschikbare functies zijn opgenomen in CONTROLS.

Softkeys

Softkeys zijn toetsen die via software geconfigureerd worden om verschillende functies uit te voeren in verschillende situaties. Een knop kan dus meerdere doelen dienen. De softkeys aan de onderkant van zowel de PFD en MFD bieden je toegang tot tal van functies en pagina’s in de G1000. Als er tekst boven een softkey staat, dan is het een actieve softkey. Er op drukken zal dan ook effect hebben. Opmerking: Om terug te keren naar een vorig niveau van een softkey druk je op de softkey ^BACK.

De Primary Flight Display

De primary flight display (PFD) toont alle informatie net zoals op een traditionele snelheidsmeter, attitude indicator, hoogtemeter, verticale snelheid indicator, horizontale situatie indicator of draaicoördinator. De PFD toont ook de communicatie en navigatie-radio-informatie, vliegplangegevens, een INSET bewegende kaart, buitentemperatuur, transponder status en de tijd van de dag. Wij gaan nu even door de diverse knoppen en bediening heen.

NAV1 nav2 Frequentie Venster

De Navigatie (NAV) frequentie (PDF links boven) toont de actieve en stand-by frequenties voor de VOR/ILS ontvangers (NAV1 en NAV2), evenals de identificatie van een geldige, geïdentificeerde navigatiehulp. De actieve frequentie per radio staat aan de rechterkant [110.50] en de stand-by-frequentie staat aan de linkerkant [113.90]. Het rechthoekje (links) geeft aan, welke stand-by-frequentie wordt ingesteld met de draaiknop NAV.

Hoe stem je af op de stand-by-frequenties voor de NAV ontvangers?

• Draai de NAV frequentie knop.
  • De grote knop wijzigt de MHz en de kleine knop kHz.
  • Er zijn dus 2 contactvlakjes voor draaibeweging.
• Om de velden NAV1 en NAV2 te wisselen, druk je op de kleine knop NAV.

Hoe wissel je de standby NAV frequentie en de actieve NAV frequentie?

• Druk op de NAV frequentie Toggle toets, boven de NAV draaiknop.

Navigatie Status Bar

De Navigatie statusbalk geeft de vliegplan informatie weer bij het vliegen van een route, gemaakt met vluchtplan (.pln) of de G1000 Direct-to functie:

• Het eerstvolgende waypoint; VZ —> HDR
• Afstand (DIS) tot het volgende waypoint in NM
• Gewenste bearing naar het volgende waypoint (BRG)
• Huidige track (TRK)
• Navigatie aankondigingen (onder de witte lijn) in de FMA (Flight Mode Annunciator)

COM Frequentie Venster

Het Communicatie frequentie venster (COM) geeft de actieve en stand-by frequenties voor VHF zendontvangers COM1 en COM2. De actieve frequentie per radio aan de linkerkant en de stand-by-frequentie aan de rechterkant. De box geeft aan welke stand-by frequentie zal worden ingesteld met behulp van de COM draaiknop. Deze werkt op dezelfde manier als de NAV knop en toets.

Hoe stem je de stand-by-frequenties af op de COM- ontvangers?

• Draai de COM frequentie knop.
• De grote knop wijzigt de MHz en de kleine knop wijzigt de kHz. Er zijn dus 2 contactvlakjes.

Hoe wissel je de stand-by-COM frequentie en de actieve COM frequentie?

• Druk op de COM frequentie Toggle toets.

Airspeed indicator

Vspeed

Referenties (ingesteld met de Softkey TMR/REF functietoets) maken het gemakkelijk om bepaalde snelheden te vliegen, zoals de minimum Glide Range Speed, de beste stijghoek en beste stijgpercentage. Deze gegevens vind je terug in het POH, het Pilot Operating Handbook.
Ook zit er een Timer die bediend wordt met de ENT toets: START? > STOP? > RESET?

Hoe verander je de Vspeed en zet JE DE VSpeed bug aan of uit?

• Druk op de TMR/REF functietoets;
• Druk op de kleine FMS knop –> TIMER knippert
• Draai de grote FMS knop om een veld te markeren.
• Draai de kleine FMS knop om de gewenste instelling te selecteren, en druk nogmaals op de kleine FMS-knop om te bevestigen;
• Er verschijnt een sterretje* naast de KT* aanduiding om aan te geven dat je de referentie snelheid veranderd hebt.
• Draai de grote FMS knop om de cursor te verplaatsen naar de Off /On veld.
• Draai de kleine FMS knop om Uit (links) of Aan (rechts) te selecteren en druk nogmaals op de kleine FMS-knop om te bevestigen.
• Druk op de TMR/REF functietoets om het venster te sluiten.

Attitude Indicator

De houding van het vliegtuig ten opzichte van de horizon wordt weergegeven via de grote blauwe hemel, de bruine grond en de witte horizon lijn die de breedte van de PFD aangeeft. De Attitude Indicator geeft graden van de pitch en graden van de rol.

Slip/Skid Indicator

De Slip/Skid Indicator is de kleine bar onder de Roll Pointer. Het beweegt weg van de Roll Pointer om slip of skid aan te geven, net als de bal op een traditionele draai-coördinator.

Altimeter

Wanneer een ILS is afgestemd op de actieve NAV radio verschijnt er aan de linkerzijde van de hoogtemeter een verticale afwijking/Glideslope Indicator. Een groene ◊ diamant geeft verticale afwijking (zoals een dalingsbaan naald).
De marker beacon annunciations worden getoond aan de linkerkant van de referentiehoogte box.

Vertical Speed Indicator

De Vertical Speed Indicator is aan de rechterkant van de hoogte tape. Een wijzer geeft de verticale snelheid van het vliegtuig in (honderden) feet.

Hoe wijzig je de Altitude Reference bug instelling?

• Draai de ALT knop.
• De grote knop stelt de duizendtallen in en kleine ALT knop doet dat voor de honderdtallen.

Hoe stel je de hoogtemeter luchtdruk in?

• Draai aan de grote BARO knop.

Horizontale Situatie Indicator

De horizontale situatie indicator (HSI) toont een roterende kompas kaart met de huidige koers van het vliegtuig bovenaan. Een heading-bug op het kompas kan worden ingesteld op een gewenste heading, en de gekozen heading verschijnt in een vak aan de linkerkant van de HSI. (Vlieg je op de hand en wil je deze heading instellen? Druk dan op de HDG-knop)

Hoe wijzig je de Heading bug instelling?

• Draai de Heading Selector knop of
• Druk op de Heading Selector knop om te synchroniseren met de huidige koers van het vliegtuig.
• De gewenste navigatie koers wordt aangegeven door een koerswijzer net als een traditionele HSI. De gekozen koers verschijnt aan de linkerkant van de HSI als HDG 123.
• De Koersafwijkingsindicator (CDI) verplaatst zich naar links of rechts van de koerswijzer om de positie van het vliegtuig ten opzichte van de koers aan te geven.

Hoe wijzig je de koers (alleen NAV1 & NAV2)?

• Draai de kleine CRS-knop naar de gewenste koers.

Hoe wijzig je de navigatie bron GPS, NAV of LOC?

• Drukt u op de functietoets CDI om te schakelen tussen GPS, NAV1, NAV2, LOC1 en LOC2 (uiteraard, als er een geldige frequentie is afgestemd).

Turn Rate Indicator

De Turn Rate indicator bevindt zich boven het roterende kompas op de HSI. Een magenta trend vector geeft de voorspelde heading in zes seconden, afhankelijk van de huidige draaisnelheid. Tick markeringen geven standaard en half-standard-rate bochten.

Inset Map

De INSET Map is een kleinere versie van de navigatiekaart van het MFD. Het bereik kan onafhankelijk van de MFD Map worden ingesteld.

Hoe toon je of verberg je de Inset Map?

Drukt u op de functietoets INSET.

Hoe kan je de schaal van de Inset Map wijzigen?

Om de schaal van de Inzet kaart te veranderen, draai je de PFD Joystick knop.

Buitentemperatuur

De buitentemperatuur OAT wordt weergegeven in graden Celsius in de linkerbenedenhoek van de PFD.

Transponder Status

De geselecteerde transponder code wordt weergegeven in een vak aan de onderkant rechts van de PFD.

Hoe selecteer je een transponder code?

• Druk op de functietoets XPDR,
• Druk dan op de functietoets CODE en voer een code via het nummer softkeys of druk op de functietoets VFR om 1200 in te voeren.
• Druk op de functietoets BACK om terug te keren naar het hoogste niveau.

Local Time

De lokale tijd wordt getoond rechts van de Transponder Status box.

Nearest Airports

Wil je snel navigeren naar een van de luchthavens die het dichtst bij je huidige positie zijn?

Druk dan gewoon op de NRST functietoets en de dichtstbijzijnde luchthavens zullen boven de Transponder Status en lokale tijd te zien zijn.

Rechtstreeks naar een van de dichtstbijzijnde luchthavens navigeren

• Drukt u op de functietoets NRST
• Draai de FMS-knop om de gewenste luchthaven te markeren en
• Druk vervolgens op de Direct-to toets.
  Het venster Direct-to zal verschijnen.
• .
• Druk tweemaal op de ENT-toets.
• Druk nu op de functietoets CDI om te schakelen naar GPS-navigatie-modus.

Het Audio Panel

Het FSX-SE G1000 Audio Panel kan je microfoon met headset tussen de COM1 en COM2 radio schakelen en beluister je de audio-identifier van gekozen navigatiebron.

COM MIC /COM-toetsen

Om een actieve bron voor audio zenden/ontvangen te selecteren, druk je op de COM1 MIC, COM1, COM2 MIC of COM2 toetsen.

MKR/ MUTE toets

Om naar een bakenontvanger audio marker te luisteren, druk op de MKR /MUTE-toets. Als de sleutel niet is verlicht, is marker baken audio gedempt.

Aircraft Radio Input toetsen (NAV1, NAV2)

Om naar de navigatie radio audio te luisteren, druk je op de NAV1 of NAV2 toetsen. Wanneer een toets niet brandt, wordt het NAV radio geluid gedempt.

---

De Multi-Function Display

Engine Indication System (EIS)

Het G1000 EIS wordt weergegeven aan de linkerkant van de MFD en omvat meters, staafdiagrammen en numerieke uitlezing van de motor parameters. Het EIS (Engine Indicatie System) toont alle kritieke motor, brandstof en elektrische gegevens. De indicatoren verschillen per vliegtuig, maar bevatten alle informatie van de traditionele motor en elektrisch systeem meters, zoals:

• Manifold manometer
• Snelheidsmeter
• Fuel Flow indicator
• Olie Drukindicator
• Olie Temperatuur indicator
• Cilinderkop Temperatuur (CHT) indicator
• Uitlaatgastemperatuur (EGT) indicator
• Turbine Inlet Temperature (TIT) indicator
• Hoeveelheid brandstof indicator
• Voltmeter
• Ampèremeter

De real-world G1000 bevat ook een Systeem pagina die een numerieke uitlezing van de kritieke motor, brandstof en elektrische aanwijzingen geeft.

---

Wat kan ik doen met een GPS?

De GPS- component van de G1000 MFD kan u helpen om …

• Te bepalen waar je bent.
• Te bepalen waar je bestemming is.
• Te bepalen hoe je van je huidige locatie naar je bestemming gaat.
•  Een grafische afbeelding van het terrein te tonen.
• Informatie over vliegvelden, kruispunten, NDB en VOR te vinden
• De dichtstbijzijnde luchthaven, kruising, NDB of VOR te zoeken.
• Je direct naar een luchthaven, kruising, NDB of VOR te leiden.
• Een VFR of IFR vluchtplan te volgen.
• Instrument procedures te vliegen.
• Je kennis te geven van het luchtruim in je omgeving.

---

FMS Page Groups

De navigatie-informatie die op de MFD verschijnt, wordt gepresenteerd op pagina’s. Je kunt slechts één pagina tegelijk bekijken. Sommige pagina’s zijn onderverdeeld in groepen met aan elkaar gerelateerde pagina’s. Dit zijn zogenaamde paginagroepen. Denk bij paginagroepen aan hoofdstukken in een boek en bij pagina’s aan de pagina’s binnen elk hoofdstuk.

Er zijn 5 paginagroepen gemodelleerd in de default MFSF G1000 NXi. Om deze te kunnen oproepen, draai je aan de FMS-knop buitenste ring.
De binnenste FMS-knop laat je scrollen door de gekozen pagina bij de gemaakte keuze in de paginagroep. (Lees dit nog maar eens 2x door.)

• MAP [<– paginagroep]
  • DISPLAY
  • GPS
    • TOPO
    • NEXRAD
    • BACK
  • WEATHER
  • BACK
• WPT [<– paginagroep]
  • AIRPORTS [pagina]
  • RUNWAYS [pagina]
  • FREQUENCIES [pagina]
• AUX [<– paginagroep]
  • COM CONFIG (8.33/25 KhZ)
• FPL [<– paginagroep]
  • x
• NRST [<– paginagroep]
  • NEAREST AIRPORT
  • NEAREST VOR
  • NEARESTR NDB
  • NEAREST INTERSECT

---

Navigeren in de pagina’s

Om door de pagina’s van de MFD te bladeren, moet je de FMS knoppen gebruiken. De rechter benedenhoek van elke pagina geeft een grafische indicatie van paginagroep en de pagina binnen die groep, die geselecteerd is. Bovendien wordt de geselecteerde paginagroep en pagina weergegeven boven de MFD. Je zult ook de volgende toetsen gebruiken als je met de MFD pagina’s werkt.

Druk op de CLR toets om de informatie te wissen of te cancelen.
Houdt de CLR toets vast om altijd naar de default navigatiepagina te gaan.

Enter toets: druk wanneer je een menuselectie accepteert of een data entry.

Druk op de menuknop om context gevoelige opties te zien.

Gebruik de Cursor: wanneer de cursor oplicht, heb je toegang tot de verschillende vensters. Je kan dan met behulp van de kleine en grote FMS knoppen en de ENT en CLR toetsen de gegevens invoeren in deze vensters.

• 

• De volgorde: druk op de kleine FMS knop om de cursor zichtbaar te maken
• Gebruik dan de grote FMS knop om door de lijst te scrollen
• Draai met de grote FMS knop en geef daarna met letters en cijfers bij de aangegeven cursor
• Gebruik je toetsenbord om gegevens in te tikken

Met behulp van de navigatiekaart pagina:
De navigatiekaart pagina is de standaard MFD pagina en beschikt over een grote bewegende kaartweergave.
Deze weergave toont:

• Luchthavens, luchtruim, navaids en land data.
• Een pictogram voor de huidige positie van het vliegtuig
• De koers van het vliegtuig

---

Om de schaal van de navigatie map te wijzigen gebruik je de MFD Joystick

Om de topografische informatie te zien gebruik je de MAP softkey en de TOPO toets

---

Om traffic op de navigatiemap te zien, gebruik je de MAP toets en de Traffic toets

---

Direct-to Navigation

De G1000 biedt een snelle methode voor het instellen van een koers naar een waypoint: een luchthaven, VOR, NDB, of kruising. Zodra een Direct-to commando wordt geactiveerd, zal de G1000 een point-to-point koerslijn vaststellen van uw huidige positie naar de geselecteerde bestemming.
De Navigation statusbalk aan de bovenkant van de PFD zal koersbegeleiding laten zien totdat er een nieuwe bestemming wordt geselecteerd. De CDI zal (wanneer de GPS is geselecteerd) de directe koers naar het volgende waypoint  aangeven.

Behalve om een bestemming te selecteren door identificatie, kan je ook de luchthavens, VOR’s en NDB’s bij het object selecteren met de Direct-to pagina. Je kunt ook een Direct-to bestemming uit een lijst met de dichtstbijzijnde airports selecteren.

Hoe het werkt:

• 

  Druk op de Direct-to knop
• Draai aan de grote FMS knop om de Identifier (IDENT, FACILIT, CITY, Flight Plan (FPL/NRST WAYPOINTS)) te kiezen
• Gebruik de FMS knop om de gewenste bestemming in te geven en
• Druk dan 2x op ENT om de Direct-to te activeren.

---

Her centering van de CDI needle
Wanneer je navigeert naar een waypoint met behulp van Direct-to en van koers raakt, kan de Direct-to-functie ook worden gebruikt om opnieuw de CDI naald te centreren en verder te gaan naar dezelfde waypoint. Om de CDI opnieuw in te stellen, druk je op de Direct-to knop gevolg door 2x de ENT knop.
Op de Direct-to waypoint pagina wordt altijd de dichtstbijzijnde luchthavens (t.o.v. je huidige positie) in het NRST veld weergegeven. Direct navigeren naar een nabijgelegen luchthaven is slechts een paar eenvoudige stappen.

---

Direct to Shortcuts
Shortcuts zijn beschikbaar bij gebruik van de Direct-to toets, zodat je het gebruik van de FMS knoppen om identificatie van de bestemming waypoint te voeren, kunt omzeilen. Je kunt een Direct-to cursor vanaf elke pagina weergeven van een enkele waypoint identifier (zoals de WPT’s voor luchthavens en navigatiehulpmiddelen) door gewoon op de Direct-to toets en vervolgens op de ENT toets twee keer te drukken.
Voor pagina’s die een lijst met waypoints (bijvoorbeeld de dichtstbijzijnde luchthaven pagina) weergeven, moet je het gewenste waypoint met de cursor selecteren voordat je op de Direct-to toets drukt.
Nog een tip: zodra je slechts een letter of cijfer ingevoerd hebt in een gegevensveld, kan je de rest van het woord te typen op het toetsenbord in plaats van om de FMS knoppen draaien.

---

Active Flight Plan Page

Als je een VFR of IFR flight plan maakt met behulp van de Flight Planner, zal Flight Simulator automatisch het vliegplan laden in de GPS en het plan activeren voor gebruik in navigatie. De Active Flight Plan page biedt informatie over het actieve vliegplan of een Direct-to navigatie koers.

Opmerking: Je kunt vliegplannen niet direct te creëren in de Flight Simulator G1000. In plaats daarvan moet je de FSX-SE de Flight Planner gebruiken. Het vliegplan laadt automatisch in de GPS en wordt geactiveerd voor gebruik. Met een geactiveerde Direct-to koers of vliegplan geladen, toont de Active Flight Plan pagina elke waypoint van het vliegplan (of een enkele waypoint voor een Direct-to), samen met de gewenste track (DTK) en afstand (DIS) voor elke etappe.
Op de Active Flight Plan pagina kan je iedere leg als de actieve etappe binnen het actieve vliegplan selecteren, met behulp van de MENU-toets. (De leg, die momenteel wordt gebruikt voor navigatie begeleiding)

---

OBS

Deze toets wordt gebruikt om de automatische opeenvolging van waypoints in een vliegplan op te schorten en te maken.
Door op de OBS toets te drukken, wordt de waypoint-volgorde opgeschort, houd je de momenteel actieve heading naar waypoint als uw navigatie referentie, en voorkomt dat de GPS naar het volgende waypoint gaat.
Een SUSP bericht verschijnt direct boven de OBS-toets. Wanneer je OBS annuleert, hervat de automatische waypoint opvolging en de GPS selecteert automatisch het volgende waypoint in het vliegplan zodra het vliegtuig de actieve waypoint kruist.

---

Instrument Vliegen met de G1000

Je kan je voorstellen dat het G1000 instrument vliegen het vliegen tot een veel veiliger en plezierige ervaring maakt.

---

Doe het rustig aan

Als je een beetje duizelt door alles wat er te leren is over de G1000, is er een geheim: je hoeft niet te weten hoe je alles moet doen om de G1000 effectief te gebruiken. Dus kies een kist die met G1000 uitgerust is en ga vliegen. Begin langzaam en probeer eerst om het Primary Flight Display (PFD) en het Engine Indicatie System (EIS) te gebruiken op een eenvoudig VFR vlucht. Zodra je comfortabel kan vliegen met een glazen cockpit, begin dan te spelen met de MFD, het verkennen van de paginagroepen en pagina’s, en begin dan eerst met het gebruik van de Direct-to navigatie.
Daarna ga je verder met de planning van langere vluchten met de Flight Simulator vluchtplanner en vlieg het plan met behulp van de G1000.